تحویل ایمن واکسن‌های کووید-19، مأموریت قرن در صنعت جهانی حمل و نقل هوایی خواهد بود؛ اما انجام این مأموریت بدون برنامه‌ریزی دقیق ممکن نخواهد شد.حالا که صدها میلیون نفر از مردم جهان واکسن زده اند، می‌توان قدرت این صنعت یا به عبارتی قدرت لجستیک در قرنطینه را بهتر ارزیابی کرد.
سال 2020 را می‌توان سال پرچالش صنعت پست لجستیک نامید. بروز پاندمی کرونا را می‌توان محور چالش‌های این سال برای صنعت پست لجستیک دانست. از یک‌سو اعمال محدودیت‌ها و مقررات احتیاطی در مرز بین کشورها موجب بروز اختلالاتی در عملکرد شبکه جهانی لجستیک شد و از سوی دیگر آسیب‌ها و مخاطرات این بیماری برای نیروی انسانی شاغل در نظام تولید و شبکه جهانی لجستیک، پایداری زنجیره تأمین بین‌المللی را مورد تهدید قرار داد.این نکته را هم به آن بیافزایید که در پایان 2020، با اجرای برگزیت، بریتانیا که نقطه اتصال دو سوی اقیانوس اطلس محسوب می‌شود، از اتحادیه اروپا جدا شد و به این ترتیب قوانین و مقررات تجارت فرامرزی به‌خصوص در دو سوی اقیانوس اطلس را با پیچیدگی‌های تازه‌ای مواجه ساخت.
همکاری جهانی در باربری هوایی
برای کنار آمدن با چالش‌های این مأموریت بزرگ، یعنی لجستیک در قرنطینه ، صنعت هوانوردی امکانات خود را در قالب تشکیل کارگروه‌های ویژه‌ای سازمان‌دهی کرده است. در آسیا، کارگروه چانگی ردی (Changi Ready) در فرودگاه سنگاپور تشکیل شده است که هماهنگی‌های لازم برای حمل و نقل و توزیع واکسن کووید-19 را با همکاری مشترک سازمان هواپیمایی کشوری سنگاپور (CAAS) و فرودگاه چانگی(CAG) انجام می‌دهد.
فرودگاه چانگی قطب ترجیحی بار هوایی دارویی در منطقه است. مرکز حمل بار هوایی چانگی به عنوان اولین و بزرگ‌ترین مرکز دارای گواهینامه یاتا سیو فارما(IATA CEIV Pharma) در منطقه آسیا و اقیانوسیه، با حداقل یک عضو در هر گروه از زنجیره تأمین بار هوایی، یک زنجیره سرد پیوسته را ارائه می‌دهد که برای مدیریت مؤثر محموله‌های دارویی حساس به دما ضروری است.
این گروه ویژه برای آماده‌سازی جامعه صنعت حمل و نقل هوایی جهت پاسخ‌گویی به تقاضای لجستیک توزیع واکسن، تشکیل شده است و تسهیل‌گری‌هایی شامل ارزیابی و تقویت توانایی هاب‌ها و ناوگان هوایی کشورهای آسیایی برای مدیریت لجستیک انواع مختلف واکسن‌های کووید-19 را به انجام می‌رساند.
در ماه دسامبر، شرکت هواپیمایی سنگاپور سیا (SIA) اولین محموله واکسن‌های فایزر-بیونتک را در یکی از هواپیماهای باری بوئینگ 747-400 خود به مرکز هوایی چانگی تحویل داد. این اولین محموله واکسن فایزر بود که در آسیا تحویل داده شد.
چین یاو سنگ، معاون ارشد رئیس بخش حمل بار شرکت هواپیمایی سنگاپور می‌گوید: «تحویل اولین محموله از واکسن‌های کووید-19 به سنگاپور نقطه عطف مهمی در مبارزه با این ویروس است و ما افتخار می‌کنیم که می‌توانیم در این امر نقشی داشته باشیم. این امر، نشان دهنده آمادگی شرکت هواپیمایی سنگاپور برای ارایه سرویس بسیار مهم حمل و توزیع واکسن کووید-19 در سطح بین‌المللی است.»
در اروپا، یک کنسرسیوم حمل بار هوایی، هاب سرد جدیدی در یک مرکز بهداشتی برای نگهداری و توزیع طیفی از واکسن‌های کووید-19 ایجاد کرده‌است. این کنسرسیوم عضوی از کمیته کاری ویژه واکسن هلند است؛ نهادی که در آن شصت شرکت در فرودگاه شیفول آمستردام با هم کار می‌کنند تا لجستیک ایمن و کارآمد واکسن‌ها را از تولیدکننده تا مصرف‌کننده نهایی تأمین کنند.
انتقال و توزیع واکسن کووید-19 در دمای کنترل شده برای هاب‌های لجستیکی نیز یک چالش بزرگ است و آن‌ها را به سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت‌های جدید زنجیره سرد برانگیخته است. یو پی اس در حال ساخت «مزارع فریزر» در هلند و ایالات متحده است که دارای فریزرهای منفی 80 درجه سانتی‌گراد است. مزارعی حاوی حدود 600 فریزر که هر کدام می‌توانند 48 هزار ویال واکسن را در خود جای دهند.
ظرفیت مازاد فریزر نیز در آلمان، انگلیس و آمریکای جنوبی نصب خواهد شد. در ایالات‌متحده، یکی از شرکت‌های زیرمجموعه DHL تأسیساتی به مساحت 20 هزار فوت مربع در ایندیاناپلیس افتتاح کرده است که به لجستیک سلامت و علوم زیستی اختصاص یافته است. این مرکز نگهداری دما، شرایط دمایی را از 15تا 25 درجه سانتی‌گراد، 2 تا 8 درجه سانتی‌گراد و منفی 20 درجه سانتی‌گراد فراهم می‌کند و از آن‌جا که در یک منطقه تجارت آزاد واقع شده است، امکان حمل و نقل بین‌المللی را فراهم می‌کند.
فدکس نیز با فن‌آوری جدید سنسورهای کنترل دمای خود به نام سنس اویر (SenseAware) که اخیراً راه‌اندازی شده است به صف مبارزان لجستیک برای محو کرونا پیوسته است. این شرکت می‌گوید با استفاده از یک سنسور کوچک که هر دو ثانیه، اطلاعاتی مانند موقعیت مکانی و دمای محیطی خود را به یک سیستم مرکزی مخابره می‌کند، مشاهده‌پذیری و به تبع آن قابلیت مدیریت لجستیک بسته‌های حساس به دما در شبکه خدمات این شرکت به شدت افزایش می‌یابد. فدکس در نظر دارد این نوآوری را به عنوان یک ویژگی مهم ایمنی در تلاش‌های پیش‌بینی‌شده برای توزیع واکسن به کار گیرد.